Blog Archives

Aflevering 10

28/10/2009

De Metronoom

Wie is het meest belangrijk in de bigband.
Natuurlijk wordt daar altijd over gekissebist. Natuurlijk is het antwoord altijd duidelijk: de ritmegroep en daarin m.n. de drummer en de bassist. Als we het tempo tijdens een nummer opdrijven is dat altijd de “schuld” van de ritmesectie. Wíj (dat zijn alle anderen) doen nooit iets verkeerd! Zelf ben ik er inmiddels achter: ook de blazers hebben een rol in het “jagen”. Neem nou zo’n nummer als Knock on Wood. Een gaaf nummer om te spelen. Maar in alle partijen zitten maten waarin je de ene keer op de achtste vóór de maat en een andere keer precies op de maat moet inzetten. En altijd zijn we te vroeg. En pas als we dat 4 keer herhaald hebben onder leiding van een op de eerste tel zeer besliste bandleader gaat het aardig.

Wat is het toch, dat je je in de muziek zo gaat haasten? Is het in de natuur van mensen? Of zijn we zo ongeduldig? Of kunnen we niet regelmatig tellen? In ieder geval dreigt Gerard vandaag met de Metronoom. De METRONÓÓM!!!
In afgrijzen keken de trombonisten elkaar aan. Zo’n tiktak ding gaat trager en trager in je gevoel. Saxofonisten hyperventileren door het te lang inhouden van hun adem in afwachting van de verlossende tik. Drummers hangen verloren met hun arm boven het bekken hopende op het verlossende signaal! Het zal toch wel komen.

Natuurlijk ben je als bigband niet helemaal weerloos tegen een metronoom. Je speelt gewoon wat harder en tegen het volume van 15 blazers en een ritmesectie legt het opwindbare metronoompje het echt af. Pas aan het einde van het stuk horen we in de verte nog een trage slag, geheel uit de maat van het net beëindigde stuk… Gerard hoort die metronoom dan sowieso helemaal niet meer, want of hij heeft zijn oordoppen nog in, óf hij is het slachtoffer van het letterlijk oorverdovende geluid van de band.

Want dirigent (of directeur) zijn van een bigband of welk ander orkest dan ook (denk daarbij aan het huisvrouwenorkest) is een gevaarlijke en riskante bezigheid. De Arbo-wet kijkt streng toe op de arbeidsomstandigheden van hen, die regelmatig tot vaak worden gebombardeerd met decibellen van verschillende soort en hoogte. Doofheid en ongecontroleerde tremoren in de ledematen zijn niet de enige veelvoorkomende effecten van langdurige blootstelling. Ook korte lontjes, depressiviteit en andere psychische klachten worden door de Arbo-arts in zijn praktijk opgetekend. Misschien is de metronoom wel de oplossing. Om die te kunnen horen, moeten we zo zacht spelen, dat de buren denken, dat het lokaal leeg is…

Volgende keer ga ik eens observeren of onze orkestdirectie al lijdt aan één of meer symptomen van “Hypersonitis”. Ik denk het niet, want hij heeft zo zijn eigen manier om te overleven aan al dit geweld.

Dick

Aflevering 9

27/10/2009

Gevoel

Het was misschien niet zo subtiel te beginnen met Big Spender en te eindigen met Pick(ing) up the pieces. Natuurlijk is het logisch dat als je te lang te veel uitgeeft, je tenslotte de brokstukken bij elkaar moet rapen! Maar of dat ook zo van toepassing is op het nieuwe raadhuis, waarvan we de eerste steenlegging omlijstten, dat hoop ik niet. We krijgen er immers onze nieuwe oefenruimte! En die is hard nodig. Vanavond hadden we weer een repetitie in het drumlokaal. We waren bijna compleet en dat betekende weer, dat de knieën van de trompettisten in de heupen van de trombonisten prikten, wier knieën vervolgens de saxen van hun stoel duwden, nadat deze laatsten net op tijd de schuif van de trombone hadden kunnen ontwijken. Dat bevordert ook het collectief gevoel. En hoewel het slagwerklokaal veel te klein is en de zuurstof na anderhalf uur geheel vervangen is door stikstof, werd er veel gelachen en werden scherpzinnigheden gelanceerd (De collega’s hebben vervolgens de onuitgesproken opdracht om die te overtroeven…) En als aan het einde van zo’n repetitie Geert bij de deur Twixen en Marsen staart uit te delen, is alles goed. Onze nieuwe bandleden kijken dat allemaal eens met een onbestemd gevoel aan en denken ongetwijfeld: waar ben ik nu in terecht gekomen…

Die twee nummers BS en PU the Pi zijn trouwens moeilijke nummers. Niet omdat ze technisch zo vreselijk ingewikkeld zijn. Nee, het is omdat iedereen die nummers kent. Je moet zo opletten, dat je speelt wat er staat in plaats van dat je speelt, zoals je dat in je gehoor hebt. Toch zijn die vertolkingen vaak wel heel goed en is het zonde om niet zo te spelen. Soms wéét je het ook niet meer. De ene keer roept de dirigent dat we moeten spelen wat er staat en de andere keer bezweert hij ons vooral niet proberen te spelen wat er staat. Dat heeft dan te maken met de interpretatie, de flow, die in de muziek zit. Geschreven noten zijn tenslotte ook maar een krakkemikkige weergaven van de muziek, zoals de componist die heeft bedacht. Het is een globale aanduiding hoe hoog de toon moet klinken, hoe lang die dan ongeveer duurt en of hij hard, harder of juist heel zacht gespeeld moet worden. Die flow moet je aanvoelen en het mooiste is als iedereen op hetzelfde moment hetzelfde aanvoelt. Dat is dus nooit zo en daarom roept Gerard op tijd hoe we ons op enig moment collectief moeten voelen… En dat werkt!

Ik zit nog even te kijken naar dat woord “dirigent”. Op een of andere manier vind ik dat niet passen. Taalkundig is het wel juist, maar gevoelsmatig klopt het niet. Ik krijg een beeld voor me van een wat grijzige heer (sorry, dames, maar het zijn meestal heren…) in een pandjesjas, die met een iets te lang eetstokje door de lucht zwaait. Dat past niet bij bigbandmuziek. Dáár loopt iemand nerveus heen en weer voor zijn “orkest” (ook al zo’n niet passende betiteling), wijst wat, schreeuwt wat en markeert begin en einde van het nummer. Want dat is belangrijk in de bigbandmuziek: gelijk beginnen én gelijk eindigen. Zelfs als je helemaal de weg bent kwijt geraakt gedurende het stuk. Overigens merk ik aan onze voorman wel eens, dat hij het op sommige momenten wel jammer vindt, dat hij geen dirigeerstokje ter beschikking heeft en dan eentje van een iets groter formaat dan het Chinese bestek. Kijk wel uit met eetstokjes. De gekste verhalen doen de ronde…
Hebben we een andere naam ter beschikking? Bandleider, orkestleider, concertmeester? Niets schijnt te passen. Ik houd het er maar op, dat de Bigband Coevorden (we hebben nog geen andere naam) er is o.l.v. Gerard Gerrits.

Dick

Aflevering 8

19/10/2009

Vakantie

Deze week is er niemand bij CQ.
Wat zullen de buren blij zijn! Even geen beginnend drummer, die dwars door GTST heenslaat. Nu geen duet van blokfluiten, die samen met een aria uit de Zauberflöte en een Argentijns, voor hen onbekend nummer, gespeeld op 15 accordeons, de liveopname van Aafje Heynes onhoorbaar maken. Liveopnamen van wie, hoor ik je denken? Aafje Heynes, een alt uit de vijftiger jaren, die later als zangpedagoge furore maakte (al kenden ze dat woord toen nog niet…). Enkele jaren geleden zijn oorspronkelijke opnamen van haar geremasterd, zoals dat geloof ik heet en met de naam “Dank sei dir, Herr” op een cd gezet. Echt heel erg mooi. Een aanrader voor de liefhebber.

Maar even terug naar de vakantie. Er zijn geen muzieklessen en er is dus ook geen repetitie van de bigband Coevorden. Dus ook geen voeding voor mijn blog! Wat moet ik nou met de tijd!
Sommigen gaan weg, met vakantie. Meestal is dat naar een adres in Nederland of niet ver daarbuiten. Een week is immers kort. Als ik de hond uitlaat kom ik er vaak één of meer tegen: vakantiegangers die het Pieterpad lopen. Je herkent ze aan het boekje in de hand, de zoekende blik langs bomen en palen en de rugzak. Door de bossen vinden ze goed hun weg. De markeringen zijn fris geschilderd en de paden zijn min of meer logisch. Maar als ze in Sleen komen is het zoeken geblazen. Velen moeten daar de weg vragen. En dat is weer goed voor de horeca aldaar! Dus zullen de aanduidingen in het dorp niet snel verbeterd worden.
In Dalen kom je ook vakantiegangers tegen. Vlak voor en vlak na de reguliere vakantie is de gastenpopulatie vaak grijs of jong getrouwd met een pasgeborene (’t zal wel een aanbieding in een babypakket, zoals de Blije Doos (eh…?) zijn, ), in de herfstvakantie kom je de vermoeide ouders tegen met opgroeiende kinderen. Blij dat zij even hun kroost op de Hüttenheugte los hebben kunnen laten, zwemmend, klimmend, bowlingend (nieuw woord!) of etend.

Hoeveel leerlingen van CQ bedenk ik me, zouden elkaar in de vakantie opzoeken om het gat dat door een gesloten CQ is ontstaan, op te vullen met zelfwerkzaamheid? Die zich verenigen in tijdelijke muziekensembles en met elkaar discussiëren over de interpretatie van het mezzo forte deel in de Courante? Of zijn de meeste leerlingen van CQ gewoon leerlingen, d.w.z. cursisten, die blij zijn dat ze even niet hoeven… Ik denk dat laatste (erg gezond). Blij dat ze vrij zijn en ook blij, als ze straks weer kunnen beginnen. Nu is dat niet met alle leerlingen van CQ het geval. Een deel werkt of is zelfs die fase al voorbij. Die weten niet dat het af en toe vakantie is en als die niet tijdig worden gewaarschuwd staan ze – gehospitaliseerd als ze zijn – voor een gesloten deur. Voor hen zou eigenlijk buitenschoolse (= voor hen, die niet meer op school zijn) opvang geregeld moeten worden in de vorm van masterclasses of samenspelsessies.

Nou ja, ik ga maar bladblazen….

Dick

Aflevering 7

15/10/2009

KKKoud!!!

Koopavond in Coevorden. Stille straten. Een groepje mensen verzamelde zich op de Markt, waar provisorisch tenten geplaatst waren. Het was koud, heel koud. Geroezemoes. Rond de grootste tent kwamen mensen samen met kisten.

De tent was vol gezet met standaarden en stoelen en uit de kisten kwamen instrumenten. Koud. In de verte kwamen aarzelend 12 bolhoeden, gekleed in vuurrode jackjes naar het Marktplein geschuifeld. De eerste tonen van My Bonnie is over the Ocean werden ingezet. Het dweilorkest speelde zijn deuntjes recht voor de grote tent. De koude instrumenten met musici eraan keken elkaar aan en als of er een geheim teken werd gegeven bliezen de instrumenten met de dweilers mee: Als de lente komt, dan stuur ik jou… De orkestleider keek verstoord. Je moet weten, dat er een soort hiërarchie bestaat. Dweilorkesten spelen in C, G of F; de bigband speelt ook in andere toonsoorten. De straatmuzikanten spelen eenstemmig, m.u.v. het slotakkoord; de bigband speelt ingewikkelde akkoorden, zoals Cm7 b5-9/E. De leider keek dus verstoord. Zijn adem vormde een witte donderwolk in de kille avondlucht. Koud.

De bigband zette in: Teddy the Toad, daarna Big Spender en tot slot St. Thomas

En zie, vanuit een verborgen hoek op het plein verschenen de hoogwaardigheidsbekleders: burgemeester, projectontwikkelaar, hoge ambtenaren, een notaris, directeuren (ook die van CQ) en anderen, die de organisatie in handen hadden of gewoon toevallig daar waren. Speeches, handtekeningen en weer speeches en koud, koud, koud. Twee missen, “gans”in klederdracht brachten een koffer met inhoud naar de burgemeester. Speeches, koud, koud.

Een “verrassing”: de eerste steen (betonbalken) werd op zijn plaats getakeld.

De bigband speelde weer. Snel, heel snel. Zag ik een borreltje in een keel verdwijnen? Funky, Moondance, Pick up the pieces. De meeste notabelen liepen richting kroeg. Plein werd verlaten. Een enkeling luisterde naar de band. Heel in de verte was het dweilorkest nog te horen.

Jassen aan, helpen met opruimen van standaarden en borden. Lichten doven. In groepjes wordt nagepraat. “Hallo, tot na de vakantie!” “Ik bel je nog”. Dan de auto in.

Eindelijk: warm…

Dick

PS: Een dweilorkest speelt best leuke muziek. Veel mensen worden er vrolijk van…

Aflevering 6

12/10/2009

Beroemd zijn…

How sweet it is to be loved by you!
Ik ken haar niet, maar het lijkt me fantastisch. Elk keer als ik het speel denk ik daar aan. Dianne, onze leadzangeres (soms zingt de band mee, zoals in Jump!) denkt zonder twijfel aan een “hem”. Dat is het mooie van liedjes. Ieder maakt er zijn eigen beeld bij. Je kunt How Sweet teder en romantisch zingen, maar ook vrolijk en up tempo met een grote bigband erbij. Dat laatste doen wij. We maken er een vlotte verklaring van net als Michael Bublé dat doet in zijn versie op het album It’s Time.

Michael Bublé werd geboren in Burnaby, Brits Columbia, Canada. Hij groeide op met zijn opa’s jazzalbums. Op zijn website markeert hij het belang van zijn opa in het bemoedigen van zijn muzikale talenten. Hij zegt onder andere dat zijn grootvader zijn beste vriend was en degene, die een wereld van muziek opende die eigenlijk aan zijn generatie was voorbij gegaan. Door hem wilde Bublé zanger worden. Dus, mensen, luister af en toe eens naar opa’s. Je mag niet uitsluiten, dat ze af en toe wat zinnigs zeggen...
Hij groeide op met muziek van o.a.Ella Fitzgerald en Frank Sinatra. Bublé’s opa bracht hem bij een talentjacht in Vancouver, waar hij won maar later werd gediskwalificeerd omdat hij te jong was. Hierdoor werd hij niet ontmoedigd. Hij won toen hij 17 jaar was de eerste prijs bij de Canadian Youth Talent Search. De jaren daarna kwam zijn muzikale carrière niet echt van de grond. Hij speelde in Diner shows en zong in een revue. Hij nam wel een paar albums op, één als cadeau voor zijn opa. Een optreden tijdens een bedrijfsfeest zorgde voor Michael Bublé's doorbraak. Tijdens dit feest gaf hij een cd aan een kennis van de voormalige Minister President van Canada. Die gaf de cd aan de minister, waarna Bublé werd uitgenodigd als zanger op de bruiloft van de dochter van de president in 2000. (Zo zie je: zonder kruiwagens kom je nergens!) Daar zong hij het nummer Mack the Knife, dat wij ook op het repertoire hebben staan (Het nummer werd in Nederland bekend door een vers ie uit 1959 van Louis Armstrong. Deze versie vind ik zelf nog altijd het beste). Hij ontmoette op de bruiloft David Forster, een bekend producer en tekende een contract . Hij bracht daar zijn eerste succes-CD uit: Michael Bublé. Het tweede album, It’s Time, werd ook in Nederland succesvol . Op de CD staan covers van de Beatles en Ray Charles en zijn hitsingle Home. Nu kennen we hem als zanger van ruim georkestreerde nummers met veel show daar om heen.

Ik vraag me wel eens af, hoe dat zou zijn: een gevierd zanger of instrumentalist. Je reist de hele wereld af, slaapt in onpersoonlijke hotels, eet standaard voedsel uit standaard buffetten en praat met impresario’s, pers, fans over altijd maar hetzelfde: dezelfde vragen, dezelfde antwoorden, soms in een andere taal, als uitdaging. Tussendoor ga je het toneel op en speelt de liedjes die iedereen wil horen. Je kent er wel 20, wat zeg ik: wel 30! Die je ieder wel 1000 keer hebt gespeeld, meestal in dezelfde volgorde en met steeds dezelfde variaties. De bandleden maken bij elk optreden dezelfde grappen en ik lach er op steeds dezelfde momenten hartelijk om.
En dan zijn er de fans.
Zij dromen om te zijn zoals ik. Ik vrees dat de werkelijkheid van de artiest er anders uitziet dan in de droom van de fan…
Ik ga maar weer oefenen, alleen, zonder fans, zonder saaie vragen en met een lekkere kop koffie na afloop.

Dick

Aflevering 5

6/10/2009

Saturday in the park

Tsjonge, het was weer hard werken vanavond. Na het springen (jump) hebben we de stukken weer bij elkaar moeten rapen (pick up the pieces) en hebben we ons afgevraagd of het wel goed voor ons is, als we op het komend optreden voor de gemeente Coevorden Big Spender als openingsnummer kiezen.
Nu ben ik toe aan ontspanning, bijvoorbeeld in een mooi park, zoals het Vondelpark, of het Oosterpark.

Velen van ons kennen deze Amsterdamse parken alleen van naam. Dat is jammer, want het zijn bijzondere parken. Niet vanwege de bomen of het “gras, dat verboden was” (zoals in de Nozem en de Non van Cornelis Vreeswijk)(weet iedereen eigenlijk nog wat een nozem was?), want die hebben we hier in het oosten ook en nog wel mooier en zeker meer dan daar. Nee, het is de functie van de parken en de wijze waarop de Amsterdammers dat park benutten. Mensen uit allerlei landstreken gebruiken de parken om te zonnen (als de zon tenminste schijnt), te barbecueën te trimmen, te lezen, (on-)kruiden te zoeken, te liefhebben, te mediteren en ga maar door. Er wordt muziek gemaakt, kinderen en honden worden er uit gelaten en werklozen en bejaarden brengen er hun dag door. Iedereen kan en mag daar zichzelf zijn. Een enkele keer loop ik wel eens door zo’n park. Ik geniet dan. De ongedwongenheid, de vrijheid en de veiligheid/gemoedelijkheid die je daar ervaart is in schril contrast met het beeld dat de gemiddelde Nederlander van Mokum heeft. Het is genieten… Bij mooi weer dan!

Die Amsterdamse beelden kwamen in mij op, toen ik de tekst las van Saturday in the Park van Chicago (“van” , niet “uit”!). Gek eigenlijk. Het nummer is jazz-fusion of rock-jazz en is geïnspireerd door steeldrummers in het Central Park (NY), nogal rauw dus, terwijl de tekst bijna poëtisch is.
We hebben het nog niet ingestudeerd. En ik ben benieuwd, hoe Dianne het er van af zou brengen. Ze lijkt niet op Robert Lamm (gelukkig niet!). Het zou daarom een eigen interpretatie worden. Helaas: wij spelen het stuk uitsluitend instrumentaal. Ik zal het dus nooit weten…

Volgende week spelen we dus op een steenlegging (15 oktober 19.15 uur, komt allen). Nee, het is niet op een begraafplaats, maar bij het nieuwe gemeentehuis. Een nieuwe ervaring! Onze speelervaring wordt nu belangrijk. Want echt veel tijd om een repertoire in te studeren hebben we niet. Gelukkig hebben we al veel standards, die we goed beheersen. En omdat de band een, nee: hét visitekaartje is van CQ zal het wel goed moeten worden. En dat wordt het ook, want de concentratie bij de bandleden is groot op dat soort momenten. Ik verwacht een goede pers na afloop en natuurlijk een grote foto in de krant van onze “bendeleider “ met de burgemeester (…wie is toch die man naast Gerard Gerrits?). Voor de burgemeester is een goede eerste steenlegging ook niet onbelangrijk, toch?

Dick